નવરાત્રી વિશેષ: કાળરાત્રીની પાછળ છે એક અદભુત પ્રલયની કહાણી

ઉજ્જૈન, તા. 21

કરાલરૂપા કાલાબ્જસમાનાકૃતિવિગ્રહા,
કાલરાત્રી: શુભં દદ્યાત્ દેવી ચણ્ડાટ્ટહાસિની. 

જેનું સ્વરૂપ વિકારળ છે. જેની આકૃતિ અને વિગ્રહ કૃષ્ણ-કમળ સદ્રષ્ય છે તથા જે ભયાનક અટ્ટહાસ્ય કરનારી છે, તે કાળરાત્રી દેવી દુર્ગા મંગળ પ્રદાન કરે.

કોઈ પ્રલયને કયામત કહે છે તે કોઈ આ દિવસે સૌનો નિર્ણય સંભળાવવાનો દિવસ કહે છે. તો કોઈ નિત્ય પ્રલય નૈમિત્તિકમાં ગણના કરે છે. પરંતુ ભગવાન કૃષ્ણ અનુસાર પ્રકૃતિ અનાદિ છે. પરિવર્તન થતું જ રહે છે, પરંતુ આ નષ્ટ કયારેય નથી થયું.

ભારતીય પ્રાચીન ધર્મગ્રંથો અનુસાર મનુએ પ્રલય જોયું હતું. સાથે 11 ઋષિઓએ મત્સ્યને શિંગડામાં નાવડી બાંધીને હિમાલયનાં ઉત્તુંગ શિખરની શરણ લીધી હતી. લીલાકારના ઉપદેશો અને જીવન સાથે સંબંધિત તેમના સમકાલીન શાસ્ત્ર ભાગવતમાં મુકન્ડુ મુનિના પુત્ર માર્કન્ડેય જી દ્વારા પ્રલયને આંખે જોયું હતું. નીચે પ્રલયની ઝલક આપેલી છે.

તેઓ હિમાલયના ઉત્તરમાં આવેલ પુષ્પભદ્રા નદીનાં કિનારે રહેતાં હતા. ભાગવતના દ્રાદશ સ્કંધના આઠમા અને નવમાં અધ્યાય અનુસાર શૌનકાદિ ઋષિઓએ સૂત જીને પૂછ્યું કે માર્કન્ડેય જીએ મહાપ્રલયમાં વડલાના પત્તા પર ભગવાન બાળમુકુંદના દર્શન કર્યા હતા, પરંતુ તેઓ તો અમારા વંશના હતા,અમારાથી થોડા જ સમય પહેલાં થયા હતા. તેમના જન્મ પછી ન તો કોઈ પ્રલય થયો કે ન સૃષ્ટિ ડૂબાઈ, બધુ યથાવત્ છે. ત્યારે તેમને કેવો પ્રલય જોયો. તે સમયે સૂત જીએ જણાવ્યું કે માર્કન્ડેય જીની પ્રાર્થનાથી પ્રસન્ન થઈને નર-નારાયણે તેમને દર્શન આપ્યા.

માર્કન્ડેય જીએ કહ્યું કે હું તમારી માયા જોવા માગું છું. જેનાથી પ્રેરાઈને આત્મા અનંત યોનિમાં ભ્રમણ કરે છે. ભગવાને સ્વીકાર કરીને એક દિવસે જ્યારે મુનિ પોતાના આશ્રમમાં ભગવાનના ચિંતનમાં તન્મય હતા તે સમયે તેમને જોયું કે ચારે બાજુ દરિયો ઘૂઘવાટા મારી રહ્યો છે. આ દરિયો તેમની તરફ ધસી રહ્યો છે.

દરિયાના વિશાળ મોજાના થપેડામાં માર્કન્ડેય જી આમથી તેમ દોડવા લાગ્યા. આકાશ, સૂર્ય, પૃથ્વી, ચંદ્રમા અને સ્વર્ગ આ મહાવિશાળ સમૃદ્રમાં ડૂબી રહ્યું હોય તેવું જણાયું. આ દરમિયાન તેમને એક વડલાની ટોચના પત્તા પર એક શિશુ જોયું તેઓ એક શ્વાસે તેઓ શિશુ અંદર ચાલ્યા ગયા જ્યાં તેમને પોતાનો આશ્રમ અને સમગ્ર સંસાર ફરી જોયો. ફરી તેઓ એક શ્વાસથી બહાર આવ્યા. આંખ ખુલતાની સાથે જ માર્કન્ડેય જીએ પોતાને એજ આશ્રમનાં આસન આવી ગયા. કરોડો વર્ષથી ભગવાનની ઉપાસના પછી એ મુનિઓએ ઈશ્વરીય દ્રષ્યને પોતાના હૃદયમાં જોયું, અનુભવમાં જોયું. બહાર જેમનું તેમ હતું.